wegedzieciak.pl

[puszczyk]

Bolesne ząbkowanie


Ząbkowanie to wyrzynanie się zębów mlecznych u niemowląt lub dzieci i zarazem trudny okres zarówno dla rodziców, jak i niemowlęcia. Maluch często płacze, nie chce jeść, nie może spać. rodzice się niepokoją, szukają porady u pediatrów. Bolesność tego „wykluwania” się zębów oraz jego indywidualny dla każdego dziecka charakter rodzi wiele pytań.



Kiedy zaczyna się ząbkowanie?
Pierwszy ząb pojawia się między 6. a 7. miesiącem życia, a pełny zestaw zębów powinien zaistnieć około trzydziestego miesiąca.

Czy ząbkowanie może się opóźniać lub zacząć się wcześniej, niż w czasie 6 miesięcy od urodzenia się dziecka ?

Tak, termin i kolejność wyrzynania się pierwszych zębów mlecznych, czyli tzw. ząbkowania mogą być różne. Większość dzieci zaczyna ząbkować około 6. miesiąca życia, inne dużo później, nawet pod koniec pierwszego roku życia, lub sporo wcześniej – w 3.–4. miesiącu, a niektóre już rodzą się z ząbkami.
A jak uzębienie rośnie wcześniakom?
U wcześniaków ząbkowanie dokonuje się średnio o miesiąc później, niż u dzieci donoszonych.

Czy dotykiem można rozpoznać ząbkowanie?

Tak. Jeśli już minął termin, a niemowlę płacze bez powodu - możesz spróbować delikatnie wyczuć palcem , czy występują już charakterystyczne uwypuklenia dziąseł. Jeśli je wyczujesz warto od razu sprawdzić, czy występuje zaczerwienienie lub obrzęk śluzówki dziąseł.

Co jest przyczyną bólu okostnej i dziąseł w czasie wyrzynania się zębów ?

Otwór kostny przez który przedostaje się zawiązek zęba ma otwór mniejszy, niż średnica korony zęba. Z tego powodu wyrzynanie się zębów mlecznych powoduje silny napór na sąsiadującą tkankę łączną i kostną, co wyzwala bolesny stan zapalny.
Objawy bolesnego ząbkowania
W tym czasie, wskutek stanu zapalnego zwiększa się działanie gruczołów ślinowych (ślinotok). Dziąsła są obrzęknięte i zaczerwienione, bolą i swędzą. Zwykle obserwuje się zwiększone wydzielanie śliny i rzadziej, czerwone plamy na policzku jak po uderzeniu. Podczas ząbkowania może wystąpić nawet wysoka gorączka oraz ogólne złe samopoczucie i senność. Często ząbkowaniu towarzyszy biegunka.

Czy jest jakiś niekorzystny układ wyrzynania się ząbków, który sprawia wyjątkowy ból ?

Kolejność wyrzynania się zębów może być różna. niekiedy pojawiają się zaburzenia: wyrastanie kilku zębów jednocześnie, zrośniętych, zbyt dużych, nieprawidłowo ułożonych. Tego typu ząbkowanie dzieci znoszą zdecydowanie gorzej.

Czy późne ząbkowanie nie osłabia zębów i nie sprzyja próchnicy ?

Wręcz odwrotnie, im później wyrzynają się zęby, tym są lepiej zmineralizowane, a więc mocniejsze, zdrowsze. Termin w dużej mierze jest uwarunkowany genetycznie, ale zależy także od tego, czy dziecko jest wcześniakiem, czy jest drobne, wątłe, często choruje.
Niekorzystne jest przedwczesne ząbkowanie
Dla stanu uzębienia gorsze jest zbyt wczesne ząbkowanie – w 3.–4. miesiącu. Zęby są wówczas słabiej zmineralizowane i łatwiej ulegają próchnicy. Ząbkowanie w 12. miesiącu życia mieści się jeszcze w fizjologicznej normie. Pomiędzy 5 i 10 miesiącem życia ząbkuje 84 % dzieci zdrowych i donoszonych, co można uznać za pożądany standard.

Czy bolesne ząbkowanie trzeba uznać za chorobę, czy raczej za normalny stan fizjologiczny, jaki dziecko powinno przejść „o własnych siłach” ?

W niektórych rodzinach panuje jeszcze staroświecki pogląd, że ząbkowanie nie jest chorobą a dziecko i jego rodzina muszą jakoś je przeżyć. To jest nieprawdą, gdyż przeczą temu oczywiste chorobliwe objawy. Wszakże zwiększa się wydzielanie śliny – może nawet stale wyciekać z buzi, mocząc ubranko. Dziąsła stają się „zapalne” - obrzmiałe, zaczerwienione, bolą i swędzą. Dziecko je trze rączkami, zabawkami i innymi przedmiotami, które uda mu się włożyć do buzi.
Ząbkowaniu towarzyszy stan zapalny
Zapalenie dziąsła może się potęgować, w zależności od zaburzeń wyrzynania się ząbka. Trudno też nie zauważyć tego, że dziecko jest w tym okresie nadpobudliwe, nie chce jeść, często budzi się w nocy, ma trudności z zasypianiem. u niektórych malców może się pojawić gorączka i to wysoka.

Co możemy sami zrobić dla dziecka, aby złagodzić dolegliwość ząbkowania ?

Powinniśmy zastosować w tym okresie proste, sprawdzone sposoby łagodzenia bólu - np. specjalny, twardy gryzaczek, którym niemowlę trze dziąsła łagodząc swędzenie. Stan zapalny dziąseł zmniejsza przemywanie naparem z rumianku; zaparzamy koszyczki kwiatu rumianku, moczymy w nim kawałek sterylnej gazy, owijamy ją na palec i delikatnie pocieramy dziąsła.

Starszemu dziecku możemy dać coś twardego do gryzienia, najlepiej marchewkę lub kawałek jabłka.

Na co należy zwracać szczególną uwagę w czasie ząbkowania?

Przede wszystkim pilnować, by dziecko nie uderzało się w trakcie płaczu dziąsłami o coś twardego, gdyż uraz dziąseł może być przyczyną pojawienia się krwiaczków – bolesnych i łatwych do zainfekowania. W żadnym razie nie przyspieszać wyrzynania się zębów, np. przecinając dziąsła! Należy nie dopuszczać do przeziębienia i innego rodzaju zakażenia, ponieważ każda choroba w tym czasie może zaostrzyć dolegliwości ząbkowania.

Leczenie bolesnego ząbkowania
Aby złagodzić stan zapalny, możesz delikatnie masować dziecku żuchwę lub szczękę. Jeśli dziecko nie może zasnąć, nie wahaj się poprosić lekarza o wskazanie dozwolonego leku przeciwbólowego. U niemowląt i małych dzieci wskazane są specjalne żele łagodzące stan zapalny. Przykładem są substancje tego typu jak: a) lidokaina (jej chlorowodorek) pozbawiona skutków ubocznych substancja przeciwbólowa, stosowana od 1948 roku we wszystkich rodzajach znieczuleń, w tym miejscowego znieczulenia błony śluzowej; b) mentol, który zmniejsza wrażliwość receptorów błony śluzowej na ból; środki przeciwbakteryjnie i odkażające (naturalne olejku eteryczne, ksylitom, chlorek cetylopirydoniowy, itp.). Lekami które zawierają tego typu substancje są: Calgel, Bobodent, Lidodent, itp. Przykładowo Calgel można stosować już u niemowląt, które ukończyły 3 miesiące życia. Niewielka ilość preparatu, wtarta w dziąsło w miejscu wyrzynania się ząbków, skutecznie łagodzi stan zapalny i ból. Dzięki temu ząbkowanie przestaje być utrapieniem dla malucha i jego rodziców

Gdy ząbkowaniu towarzyszy gorączka lub objawy przeziębienia

Jeśli ząbkowaniu towarzyszy niewielka gorączka (do 38 stopni Celicjusza) - wówczas u niemowląt powyżej 6-mca możemy stosować np. paracetamol w postaci żelu, ( w czopkach); a u starszych dzieci - paracetamol w syropie). Jeśli w czasie ząbkowania pojawi się brak łaknienia, wysoka gorączka, lub z powodu okresowego osłabienia odporność na infekcje pojawią się objawy przeziębienia – zawsze niezbędna jest konsultacja z lekarzem, gdyż podobne objawy mogą towarzyszyć innym niebezpiecznym dla niemowlęcia chorobom.

Jak postępować z zębami niemowlęcia, by później mogły być zdrowe, bez próchnicy?

O higienę jamy ustnej należy dbać od pierwszych miesięcy życia. Niestety, tylko nieliczne matki wiedzą, że po każdym karmieniu (również piersią) należy delikatnie czyścić jamę ustną dziecka mokrą gazą, nawiniętą na palec lub szpatułkę. Ząbki. Po pojawieniu się całej korony mlecznych zębów należy je czyścić. Ostrożnie – uważając, by nie uszkodzić ich delikatnej powierzchni.

Czy zdrowie matki ma wpływ na ząbkowanie u dziecka ?

Nie wszystkie matki wiedzą, że to jakie zęby będzie miało dziecko, czy będą się wyrzynać bardziej lub mniej boleśnie, czy w przyszłości będą podatne na próchnicę i choroby przyzębia, w ogromnej mierze decyduje to, czy są w pełni zdrowe, czy nie chorują na przewlekłe choroby oraz to, co jedzą i czym się leczą w czasie ciąży. Nie bez wpływu pozostaje zażywanie niektórych leków (np. glikokortykosterydy, antybiotyki).

O zdrowych zębach dziecka współdecyduje dieta matki w okresie ciąży
Każda matka powinna wiedzieć, że zdrowe zęby dziecka zależą od jej diety w ciąży. A więc od diety dobrze zbilansowanej w wapń, magnez oraz witaminy A, D, C. Wszelkie zaburzenia jej przemiany materii w tym okresie, np. dolegliwości przewodu pokarmowego powodujące „ucieczkę” składników mineralnych mogą mieć niekorzystny wpływ na mineralizację kości, a więc i zębów.

Oprac. mgr Edwar Ozga Michalski

hxxp://www.pfm.pl/u235/navi/200122]Stąd.